Een groep kinderen die buiten bellen blazen. De voorgrond van de foto is scherpgesteld, de achtergrond is ietwat onscherp.

In onze vorige post ‘Zo kun je experimenteren met het diafragma’ hebben we besproken hoe je hiermee de belichting van het beeld kunt regelen en controle krijgt over de scherptediepte. Deze keer helpen we je om je kennis over diafragma in de praktijk te brengen, zodat je professioneel uitziende portretten en landschapsfoto’s kunt maken die je trots kunt showen in een nieuw albelli fotoboek.

Diafragma samengevat

Een close-up van een cameralens met het diafragma gedeeltelijk open.

Voordat we aan de tips beginnen, volgt hier een korte opfrisser over de grondbeginselen van het diafragma. Hoe meer het diafragma van je camera geopend is, hoe meer licht er kan binnendringen in je camera en hoe helderder het beeld zal zijn. De scherptediepte zal ook ondieper zijn, dus je moet je er bewust van zijn dat alleen het onderwerp van je foto scherp in beeld komt. Omdat er veel licht binnenkomt in je camera, moet je ook oppassen dat je je foto niet overbelicht.

Aan de andere kant, hoe kleiner het diafragma, hoe minder licht je camera binnenkomt, wat de foto donkerder kan maken en je scherptediepte kan verbreden. Dit betekent dat je moet oppassen voor het onderbelichten van je foto en er rekening mee moet houden dat de voorgrond en achtergrond van je foto’s scherpgesteld zijn.

Creatieve toepassingen van scherptediepte

Scherptediepte is een heel belangrijk creatief hulpmiddel in fotografie. Het kan je helpen bepaalde emoties tot uitdrukking te brengen en het kan de aandacht van de kijker naar specifieke delen van je foto trekken.

Als je van straatfotografie houdt en je wilt een druk tafereel vastleggen, zoals een bruisende markt, dan werkt een klein diafragma goed. Een kleiner diafragma geeft je een bredere scherpstelling en helpt je om alle details in het tafereel vast te leggen. Dit is hoe een fotojournalist het zou aanpakken, waarbij het tafereel direct met de kijker praat, in plaats van dat het openstaat voor interpretatie.

Twee foto's van openluchtmarkten. De ene is een breed opgezette foto van de hele markt bij schemering, de andere is een close-up van felgekleurde manden bij een kraam.

Maar laten we nu eens aannemen dat je in plaats daarvan de aandacht wilt vestigen op een specifiek persoon of object op die drukke markt, zoals een kleurrijke kraam die je opviel. Om dit te bereiken, moet je je lens scherpstellen op die kraam en een groot diafragma instellen. Je zult alles vóór en achter de kraam ietwat onscherp zien worden in je kader. Dit helpt de aandacht van de kijker te trekken naar wat jou als fotograaf opviel.

Twee foto's van openluchtmarkten. De ene is een breed opgezette foto van de hele markt bij schemering, de andere is een close-up van felgekleurde manden bij een kraam.

Scherptedieptetips voor portretfotografie

Bij portretfotografie zul je er meestal naar streven om alle aandacht op je model te richten, en het vervagen van de achtergrond is een geweldige manier om dit te doen.

Een meisje dat een appel eet in een veld met hoog gras. Het gras op de voorgrond en achtergrond is ietwat onscherp, maar er is scherpgesteld op het meisje.

Zoek eerst een achtergrond met een kleur of textuur die je leuk vindt en vraag je model om hier voor te gaan staan. Stel je lens in op het grootste diafragma dat je hebt en stel vervolgens scherp op de ogen van je model om ervoor te zorgen dat deze perfect scherp zijn in je beeld.

Maak een foto om de belichting te controleren. Als deze moet worden aangepast, kun je dit doen door de sluitertijd aan te passen – bekijk deze tips over sluitertijd om je te helpen herinneren hoe je je foto donkerder of lichter maakt. Afhankelijk van wat je grootste diafragma-instelling is, moet je de achtergrond wazig zien worden zodat je model er uit springt.

Als je nog niet helemaal de look hebt waar je naar op zoek was, probeer dan eens deze tips.

Extra tips voor portretfotografie

Een klein meisje dat buiten staat bij zonsondergang. De gebouwen op de achtergrond zijn wazig, maar het meisje is scherpgesteld.

  • Als je al gebruik maakt van de grootste diafragma-instelling, maar de onscherpte wilt vergroten, verplaats je het model verder weg van de achtergrond en dichter naar de camera. Hoe groter de afstand tussen je scherpstelvlak (in dit geval je model) en de achtergrond, hoe waziger de achtergrond zal zijn.
  • Probeer een achtergrond met meer textuur. Een stenen muur of een zeer bladrijke achtergrond kan een geweldig onscherp effect creëren en extra roodachtige of groene tinten aan je portret toevoegen.

Scherptedieptetips voor landschapsfotografie

Bij het fotograferen van een landschap wil je over het algemeen alles scherp vastleggen, zodat kijkers het gevoel hebben dat ze er zelf bij zijn.

Een foto van een lavendelveld bij dageraad. De heuvels op de achtergrond zijn enigszins onscherp.

Zoek een interessant landschap met veel lagen, dus iets op de voorgrond, in het midden en op de achtergrond. Stel je lens in op een klein diafragma, stel scherp op iets op ongeveer een derde van de afstand en maak een testopname. Als het beeld te donker is, probeer dan een langere sluitertijd om de belichting te verhogen.

Hier zijn nog enkele tips die je kunnen helpen om de perfecte landschapsfoto te maken.

Sluitertijdtips voor landschapsfotografie

Een DSLR-camera op een statief, gericht op een meer bij weinig licht. De camera is scherpgesteld, de achtergrond is onscherp.

  • Wanneer je langere sluitertijden gebruikt, kun je het beste een statief gebruiken om te voorkomen dat je opname wordt verpest door camerabewegingen. Statieven zijn geweldig voor landschapsfoto’s, net als timers voor je sluiter. Op die manier kun je er zeker van zijn dat er geen ongewenste trillingen of bewegingen zijn die het maken van een scherpe foto laten mislukken.
  • De ideale diafragma-instelling voor een scherpe opname hangt af van de lens die je gebruikt. Experimenteer met verschillende instellingen om de instelling te vinden die voor jou werkt, maar meestal zou een waarde tussen f/8 en f/13 goed moeten werken.

Extra manieren om te experimenteren met diafragma

Een vanaf zeer laag boven de grond gemaakte foto tijdens een regenachtige nacht. Er zijn felle lichten op de achtergrond die niet scherpgesteld zijn.

Als je je landschapsfotografie nog wat verder wilt uitdiepen. Waarom probeer je deze creatieve tips niet eens?

  • Probeer een foto te maken met elektrische verlichting op de achtergrond, zoals een winkelbord, verkeerslichten of een reclamebord. Als je onscherpte wilt creëren in je opname, kunnen deze lichten een intense kleur toevoegen.
  • Leg iets vast op de voorgrond van je landschap om diepte toe te voegen. Dat kan iets simpels zijn als een grote steen, maar het kan een enorm verschil maken voor je uiteindelijke foto.

Zoals bij alles waar creativiteit bij komt kijken, zijn er geen keiharde regels. Maar als je de basisbeginselen van diafragma en de beste fotografiepraktijken leert, kun je via je foto’s een verhaal gaan vertellen.

Veel plezier bij het uitproberen van deze technieken en vergeet niet om je foto-experimenten met ons te delen op sociale media door #albelli te gebruiken. We weten zeker dat je in een mum van tijd een geweldig portfolio van nieuwe foto’s gaat opbouwen en professioneel uitziende fotoboeken gaat maken waar je trots op kunt zijn.

Reacties